Leven met de vulkaan

EL HIERRO (Canarische Eilanden)   In oktober 2011 was El Hierro enkele dagen wereldnieuws. Na duizenden kleine aardbevingen begon in de oceaan voor de kust een onderzeese vulkaanuitbarsting. Uit de nieuwe kraterbuis ontsnapten zwavel en kooldioxide. De Mar de Las Calmas deed zijn naam niet langer eer aan. Het zeewater borrelde als een jacuzzi. Af en toe schoten er lavastenen uit het water omhoog.

Vulkanen horen bij de Canarische Eilanden. Eigenlijk zijn de eilanden vulkanen die op de bodem van de oceaan staan. Ze zijn zo hoog geworden dat ze boven het wateroppervlak uit gekomen zijn. Zo ontstond zo’n drie miljoen jaar geleden het eiland El Hierro: een vulkaanmasssief van 3000 meter onder water en 1500 meter er boven uit.
Op verschillende plaatsen langs de hellingen van het massief kwam het in de loop van de tijd tot nieuwe uitbarstingen. De laatste keer was dat in 1793 toen het eiland aan de westkant (waarschijnlijk) uitgebreid werd met de lavavlakte van  Arco de la Tosca.

In de folders afficheert El Hierro zich de laatste jaren als ‘La isla de los mil volcanes’ (het eiland van de 1000 vulkanen). De 1001-ste maakte een eind aan deze paradijselijke droom.
Bij de uitbarsting van oktober 2011 werden de 500 inwoners van La Restinga haastig geëvacueerd naar El Pinar in de heuvels. Veertien dagen later mochten ze terug. Begin november besloten de autoriteiten La Restinga opnieuw te evacueren, toen de uitstoot weer begon toe te nemen. Mokkend stapte de bevolking opnieuw in de auto.

Als wij half maart in La Restinga zijn, houdt de vulkaan zich al een tijdje opmerkelijk koest. Op de foto’s van Joke Volta op de site Earthquake-report.com is nog steeds een vage jacuzzi te zien. Vanuit ons appartementje aan de boulevard echter zien we met de verrekijker niets van enige beweging op zee. Hooguit dat het onderzoeksschip Atlantic Explorer rondjes boven de vulkaan vaart om met een onderwatercamera de vulkaan te filmen. Als de onderzoekers van de universiteit van Gran Canaria de beelden een paar dagen later bestudeerd hebben, stellen ze vast dat het topje van de nieuwe krater zich op ongeveer 120 meter diepte bevindt.

In het kleine voorlichtingscentrum van de gemeente in een zijstraatje liggen een paar enorme ‘Restingolitas’. Het zijn grillig gevormde lavastenen uit de vulkaan die met veel moeite uit de jacuzzi gevist zijn. Ook in de bars staan stolpjes met kleinere vulkaanstenen.
Positief is niemand in het dorp als we het over de vulkaan hebben. Deze zorgt er al vijf maanden voor dat er niet meer gevist en gedoken kan worden in de Mar de Las Calmas. En van beide activiteiten moeten ze het juist hebben in La Restinga om er een beetje een bestaan te hebben.

Niemand in  La Restinga heeft een goed woord voor de regering van de Canarische Eilanden in Las Palmas, met name vanwege de in de ogen van de meesten onzinnige tweede evacuatie van het dorp in november. Waarom geen fatsoenlijke schadevergoeding? En waarom doen de autoriteiten er niets aan om de toeristen ervan te overtuigen dat je gewoon weer naar El Hierro toe kunt?
In de tijd dat wij op El Hierro zijn, neemt de Cabildo van El Hierro (het eilandbestuur) unaniem een motie aan waarin de regering van de Canarische Eilanden gevraagd wordt de alarmfase geel in groen te vervangen. Groen licht voor El Hierro, willen de Herreños.
Kort daarna gaan de Erupción Webcams van Telefonica/Movistar  op zwart. Is de eruptie voorbij? Of moeten ze op El Hierro leren leven met de vulkaan?
(maart 2012)

Beelden van de uitbarsting (gepubliceerd op de El Hierro-pagina's op www.earthquake-report.com)
•   Een heftige jacuzzi in Mar de Las Calmas tijdens de uitbarsting in oktober (foto)
•   Lavastenen schieten uit zee omhoog tijdens de uitbarsting (foto)
•   Helikopterbeelden van de uitbarsting: gas kleurt de zee boven de krater (op de achtergrond boven de wolken de Teide op Tenerife) (foto)
•   Grote 'Restingolitas' worden aan boord gehezen (foto)
•   De vulkaanuitbarsting op El Hierro in schema (foto)