Naam op een bordje

Van SchoonbekepleinANTWERPEN (België)   Het is ‘s ochtends een uur of elf in Antwerpen en we drinken koffie op een terras. Dit is niet het knusse, gezellige Antwerpen waar de meeste toeristen meteen aan denken. Dit is de tochtige hoek van de Oude Leeuwenrui en het Van Schoonbekeplein aan de noordrand van de binnenstad.

 

Gilbert van Schoonbeke (1519-1556) was de buitenechtelijke zoon van een grondspeculant. Zelf werd hij ook grondspeculant, maar liever noemen ze hem in Antwerpen projectontwikkelaar. Tegelijkertijd was hij financier, handelaar en aannemer. Van Schoonbeke had altijd alles onder controle. Hij leefde op het goede moment op de goede pek en aarzelde niet …

Een prachtig boek over de stad is Antwerpen – De Gloriejaren van Michael Pye, vooral vanwege die ene onvergetelijke zin: ‘Antwerpen probeerde tegelijkertijd zichzelf en de toekomst uit te vinden’.
Als je door de smalle straatjes van de binnenstad van Antwerpen naar het Van Schoonbekeplein loopt, realiseer je je nauwelijks dat je door de belangrijkste wereldstad van de zestiende eeuw loopt.

De Oude Leeuwenrui maakte in de tijd van Van Schoonbeke onderdeel uit van de stadsgracht. De stad zat opgesloten tussen zijn middeleeuwse wallen en muren. Schepen lagen weken op de Schelde te wachten tot er een plek aan de kaaien was om te lossen en laden.
Van Schoonbeke bedacht hier aan de noordkant van de stad in 1549 zijn Nieuwstad met honderden meters nieuwe kaden. Hij kocht de grond goedkoop omdat het de stad niet lukte om het geld bij elkaar te krijgen. Hij liet vlieten graven, legde kades aan en bouwde fabrieken en werkplaatsen. Hij legde waterleiding aan om schoon water in de Nieuwstad te krijgen om bier van te brouwen en dwong de brouwers van de stad naar zijn nieuwe brouwerijen te verhuizen.
Van Schoonbeke verdiende ongelooflijk veel geld in de veertien jaar die zijn onderneming duurde. Het stadsbestuur van Antwerpen kon niet veel anders dan Van Schoonbeke zijn gang laten gaan. Michael Pye stelde aan het eind van zijn hoofdstuk over Van Schoonbeke vast: ‘De stad had nog niet het beleid om weerstand te kunnen bieden aan iemand die tewerk ging als Schoonbeke.’

Vierenhalve eeuw later is er van Gilbert van Schoonbeke op het Van Schoonbekeplein niet veel meer over dan een naam op een bordje.
(februari 2022)

Plaatselijk belang

Het bekogelde dorp

TINOS (Griekenland)  Per ongeluk kom je niet in Volax. Na enkele kilometers rijden tussen enorme keien houdt de weg aan de rand van het dorp op. Je parkeert de auto en loopt...

Lees meer...

Het theater van Apollo

SYROS (Griekenland)  Op Syros kom je aan wal in de hoofdstad Ermoupoli. Als je er voor het eerst komt, stap je een wereld binnen die je niet meteen kunt plaatsen. Waar zijn...

Lees meer...

Herinnering aan Santillana

SANTILLANA DEL MAR (Spanje)  Santillana del Mar ligt vlakbij de Cantabrische kust. Zo’n 25 jaar geleden kwamen we voor het eerst in het dorp, bij toeval. We zijn met enige regelmaat teruggekomen. Zo...

Lees meer...

Het paleis van de hertogin

SEVILLA (Spanje)  Palacio de Las Dueñas ligt verscholen achter hoge muren in de wijk Catalina in Sevilla. Het paleis en zijn stille tuinen vormen een plezierige verrassing in het noorden van de...

Lees meer...

Beestenboel in Pula

PULA (Kroatië)  De foto maakte ik in 1984 in het Romeinse amfitheater van Pula. Pollux, onze trouwe metgezel in de jaren tachtig, is inmiddels al weer dertig jaar dood. Wij zijn 38...

Lees meer...

Van de prins geen kwaad

FULDA (Duitsland)  We lopen door Fulda, een kleine, gezellige stad in het hart van Duitsland. Op de Jezuitenplatz staan panelen met teksten en foto’s van de ‘Stationen im Leben von Wilhelm Friedrich’...

Lees meer...

Instortingsgevaar

LA GOMERA (Canarische Eilanden)   Vanuit de haven van Vueltas loopt een weggetje rond de enorme rots naar Playa Argaga. Aan het begin van de weg waarschuwde een groot bord je altijd voor...

Lees meer...

De vissers van Vueltas

LA GOMERA (Canarische Eilanden)   De haven van Vueltas is het meest bedrijvige deel van Valle Gran Rey op La Gomera. Hier zijn de hele dag mensen in de weer, terwijl anderen hen...

Lees meer...

Vloeiend Silbo

LA GOMERA (Canarische Eilanden)   In alle gidsen en sites over La Gomera lees je over Silbo. Het is de gefloten taal waarmee de inwoners van het eiland met elkaar over de valleien...

Lees meer...

Naam op een bordje

ANTWERPEN (België)   Het is ‘s ochtends een uur of elf in Antwerpen en we drinken koffie op een terras. Dit is niet het knusse, gezellige Antwerpen waar de meeste toeristen meteen aan...

Lees meer...

Tijd voor een feestje

SEVILLA (Spanje)   Terwijl Nederland voor de derde keer in lockdown gaat, lopen we door Sevilla. Hier gaat het leven gewoon door. Alleen de mondkapjes van de meisjes verraden dat in de bijzondere...

Lees meer...

Een kaarsje voor San Antonio

SEVILLA (Spanje)   Dat hier in de Calle de Alfonso XII een kerk staat, zal de meeste voorbijgangers waarschijnlijk niet eens opvallen. Het is het straatje naast het grote warenhuis El Corte Inglés...

Lees meer...

Het Sevilla van de Sevillianen

SEVILLA (Spanje)   Een pleintje in Sevilla op een zaterdagmiddag in december. Kinderen spelen op de klimrekken, hun ouders bevolken de terrasjes rondom. Boven ons hoofd slaat de kerkklok twee keer.  

Lees meer...

Hoog van de toren

KARDAMYLI (Griekenland)   Máni is de middelste poot van de Peloponnesos. Er is ongelooflijk veel afgevochten in het verleden. Soms kwam de vijand van buitenaf, doorgaans echter waren het de buren die je...

Lees meer...

De hippies van Matala

MATALA (Griekenland)   In het voorjaar van 1970 was ze met een vriendin naar Griekenland gekomen. Ze bleef een paar maanden in het kleine Matala aan de zuidkust van Kreta.  Joni Mitchell  had...

Lees meer...

Desolate beelden

LA PALMA (Canarische Eilanden)   Op zondagmiddag 19 september 2021 om kwart over drie kwam een van de vulkanen in de Cumbre Vieja op La Palma tot leven. Op vakantie in Griekenland...

Lees meer...

Door de nacht van Madeira

MADEIRA (Portugal)   In twintig minuten ben je met de bus van ons stadje Ribiera Brava in de hoofdstad Funchal, tenminste als je de bus hebt die langs de Via Rapida -...

Lees meer...

Zonnig Madeira

MADEIRA (Portugal)   Ik heb al een tijdje ‘Zonnig Madeira’ in de kop. Wie zong het ook al weer: ‘Zonnig Madeira, land van liefde en zon’? Als ik het intik op Google...

Lees meer...

Randgroepvogels

  SEVILLA (Spanje)   In de schemering cirkelen ze in snelle duikvluchten rond de torentjes en de hoge koepel van de Salvadorkerk. De rust op het terras op de Plaza Jesús de la...

Lees meer...

Groningen, district Saramacca

GRONINGEN (Suriname)   Vandaag gaan we naar Groningen, het dorp Groningen in het district Saramacca om precies te zijn. De navigatie loodst ons een enorm eind door de buitenwijken van Paramaribo om uiteindelijk...

Lees meer...